mok.pl
Zaproszenie na wystawę
Więcej
Zawiercie 1918 – 2018. Rozsupływanie historii.
Historia, tradycja – szczególnie w kontekście tak ważnej rocznicy jak 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę – to wyjątkowa okazja, aby spojrzeć na przeszłość przez pryzmat naszych osobistych doświadczeń. To dotyczy pokolenia seniorów, którzy z pewnością pamiętają wspomnienia swoich rodziców i dziadków – a ci w pamięci jeszcze mieli wydarzenia okresu międzywojennego. To dotyczy pokolenia średniego, bo kształtowało się w latach późniejszych. Młodzież opiera swą wiedzę na relacjach ustnych, książkach i podręcznikach. Każde pokolenie patrzy na historię inaczej.
Wystawa, która została otwarta w przeddzień rocznicy 11 listopada w Galerii Sztuki ZAWartE MOK „Centrum” może pogodzić te różne punkty widzenia. Zgromadzone na niej eksponaty pochodzą z bogatego zbioru Wacława Gębarskiego, którego znamy jako pasjonata sportu, wieloletniego nauczyciela wychowania fizycznego w zawierciańskich szkołach, radnego kilku kadencji, obecnie trenera siatkarek Międzyszkolnego Klubu Sportowego „Dwójka Zawiercie”. Kolekcjonerskie pasje pana Wacława były jakby przysłonięte jego dokonaniami pedagogicznymi, sukcesami trenerskimi czy działalnością społeczną. Dobrze się stało, że postanowił pokazać dorobek wielu lat szperania w archiwach, nabywania i pozyskiwania archiwalnych dokumentów i zdjęć, gromadzenia starych wydawnictw, plakatów, pocztówek i listów. Wyjątkowość prywatnych pamiątek, jakie powierzyły mu zawierciańskie rodziny, a które (najczęściej w formie reprodukcji) znalazły się na wystawie, polega na pokazaniu zawierciańskiego oblicza tej Wielkiej Niepodległości, którą z dumą czcimy w tym roku. I dzięki nim widzimy, że Historia nie tylko przetaczała się przez nasze miasta, ale w tym mieście była tworzona – jak w tysiącach innych miejsc w Polsce, nie tylko w centrach politycznych decyzji – w domach i na ulicach, w umysłach i sercach zawiercian. Tych, którzy walczyli w Legionach, którzy budowali przemysł, rzemiosło i kupiectwo przed 1939 rokiem; tych, którzy ginęli w nazistowskich obozach okupacyjnych lub walczyli na wszystkich frontach II wojny światowej; tych, którzy dali się ponieść nadziei na Rzeczpospolitą Ludową; wreszcie tych, którym dane jest patrzeć i współtworzyć Polskę po przełomie w 1989 roku.
Zgromadzone na wystawie eksponaty ułożone są w diachronicznym ciągu. A raczej należałoby powiedzieć – są niezwykłym skupiskiem, rodzajem supła pamiątek, z którego należy iść tropem wskazanych śladów-nici wspomnień. Każda nić zaprowadzić nas może do rodzinnego albumu, do skarbnicy rodzinnych wspomnień. Zbiory Wacława Gębarskiego pokazują, że Zawiercie to ważna i wciąż czekająca na zapełnienie karta polskich dziejów.
Tekst: Andrzej Borkiewicz
Foto: Dariusz Bednarz
